Qua mỗi kỷ nguyên và thế hệ của ngành công nghiệp game, thể loại platformer luôn hiện diện ở tuyến đầu, định hình tuổi thơ, các thể loại con và thậm chí là cả hệ máy console. Game platformer 2D mang đến sự điều khiển chặt chẽ và niềm vui chính xác đến từng pixel một cách tự nhiên. Tuy nhiên, khi chúng ta bước vào kỷ nguyên của đồ họa đa giác (polygon), không phải tựa platformer nào cũng chuyển đổi thành công. Game platformer 3D, dù có nhiều tham vọng, hiếm khi đạt được độ chính xác hay sự mở rộng như platformer 2D hay Metroidvania.
Một số tựa game 3D platformer trở nên lỗi thời tệ hại, hoặc đơn giản là ngay từ đầu đã có cơ chế điều khiển khó chịu, và hiếm khi kế thừa được độ chính xác cơ học của các phiên bản 2D. Thử lấy ví dụ Enter the Dragonfly, hay thậm chí là game Ratatouille. Tìm được một tựa game platformer 3D làm chủ được cơ chế chơi, góc camera và chuyển động nhân vật một cách hoàn hảo giống như “bắt được tia chớp trong chai” vậy. Và những tựa game làm được điều đó? Chúng xứng đáng có một vị trí vĩnh viễn trong ngôi đền huyền thoại.
Màn hình hiển thị game platformer kinh điển Ninja Gaiden (1988), đại diện cho thể loại game khó nhằn.
5. It Takes Two – Kiệt tác Co-op Hiện đại
Tôi đã chờ đợi nhiều năm để được chơi It Takes Two. Không phải vì tôi không thể, mà vì tôi không muốn. Ít nhất là cho đến khi tôi có thể chơi cùng bạn đời sau khi “dẫn dắt” cô ấy vào thế giới game. Khi khoảnh khắc đó cuối cùng cũng đến, đây là tựa game đầu tiên tôi mua. Và tôi nói điều này một cách nghiêm túc – It Takes Two không chỉ là một trong những tựa game co-op vĩ đại nhất mọi thời đại, mà còn là một trong những game platformer hiện đại xuất sắc nhất bạn có thể trải nghiệm.
Vượt lên trên khía cạnh cảm xúc, bản thân trò chơi là một bài học vỡ lòng về platforming 3D. Nó liên tục tái tạo chính mình, ném vào người chơi những cơ chế mới, môi trường mới và chủ đề mới. Cứ như thể trò chơi đang cố gắng vượt qua chính mình sau mỗi cấp độ, và điều đó hoạt động một cách tuyệt vời. Không bao giờ có khoảnh khắc nhàm chán, và không bao giờ có cơ chế nào tồn tại quá lâu gây cảm giác lặp lại. Game có cơ chế chặt chẽ, mượt mà, sáng tạo một cách phi lý và giàu cảm xúc một cách dễ dàng – khiến nó không chỉ là một tựa game platformer 3D tuyệt vời, mà còn là một sự tôn vinh khả năng kết nối của game.
Ảnh ghép các phân cảnh đa dạng trong game co-op It Takes Two, thể hiện lối chơi platformer sáng tạo và môi trường biến đổi liên tục.
Thông tin cơ bản:
- Thể loại: Hành động, Phiêu lưu
- Hệ máy: PC, PlayStation, Xbox
- Phát hành: 26 tháng 3 năm 2021
- Nhà phát triển: Hazelight Studios
- Nhà phát hành: Electronic Arts
- Engine: Unreal Engine 4
- Chế độ chơi: Nhiều người chơi (Online, Local)
- Đánh giá OpenCritic: Trung bình từ nhà phê bình hàng đầu: 88/100, Tỷ lệ đề xuất: 93%
4. Ratchet & Clank: Rift Apart – Sức mạnh PS5 Được Phô Diễn
Ratchet & Clank luôn nổi tiếng với lối chơi hỗn loạn tốc độ cao, và Rift Apart là một tựa platformer 3D đặc biệt. Đây là game đầu tiên trong series ra mắt trên PS5, và từng bước đi của nó đều là những gì tốt nhất. Trò chơi nâng mức độ điên cuồng lên tới 11 nhưng vẫn đảm bảo bạn không bao giờ mất phương hướng. Đây là kiểu game được thiết kế riêng để phô diễn phần cứng – và tuy vậy, ẩn dưới tất cả những vết nứt chiều không gian hào nhoáng, “phép thuật” SSD, và hiệu ứng ray-traced, nó vẫn là một game platformer 3D cực kỳ vững chắc, biết cách điều chỉnh nhịp độ hoàn hảo.
Tôi đã chơi Rift Apart trong hơn 4 tiếng – chính xác là thời gian PS5 của tôi tải xuống The Last of Us Part II Remastered, nhưng quả thực tôi đã bị thổi bay. Cơ chế chiến đấu rất “đã tay”, chuyển động nhân vật cực kỳ mượt mà, còn phần platforming thì sao? Nó sạch sẽ, rộng lượng và được thiết kế thông minh. Bạn không bao giờ cảm thấy khó khăn với góc camera hay phải đắn đo về những cú nhảy của mình. Rift Apart mang lại cảm giác như thể đây là những gì thể loại này luôn muốn đạt tới – đồ sộ, đậm chất điện ảnh, đầy những món đồ chơi thú vị, nhưng được xây dựng trên nền tảng cơ chế platforming tinh tế. Đây là một món “comfort food” được phủ lớp “sốt” công nghệ đỉnh cao.
Hình ảnh sản phẩm game Ratchet & Clank: Rift Apart trên PS5, nổi bật đồ họa ấn tượng và phong cách hành động platformer đặc trưng.
Thông tin cơ bản:
- Thể loại: Platformer
- Hệ máy: PC, PlayStation 5
- Phát hành: 11 tháng 6 năm 2021
- Nhà phát hành: Sony (Công ty game)
- Đánh giá ESRB: E10+ (Dành cho mọi người từ 10 tuổi trở lên)
3. Mirror’s Edge – Phá Vỡ Khuôn Mẫu, Vẫn Bị Đánh Giá Thấp
Được rồi, chắc chắn – Mirror’s Edge không phải là một game platformer “truyền thống”. Đây là một game parkour góc nhìn thứ nhất với các yếu tố hành động được thêm vào. Nhưng chỉ cần chơi nó hơn năm phút, bạn sẽ cảm nhận được platforming quan trọng đến mức nào đối với linh hồn của trò chơi này. Nó hiện diện ở khắp mọi nơi – trong quán tính, trong vật lý, và đặc biệt là trong những cú nhảy mà bạn chỉ vừa đủ bám được mép.
Nhờ phong cách nghệ thuật tuyệt vời và lối chơi mượt mà, Mirror’s Edge là một trong số ít tựa game vẫn giữ được giá trị đáng kinh ngạc dù đã ra mắt được mười bảy năm. Tuy nhiên, điều thực sự chinh phục tôi là tính thẩm mỹ. Sự tối giản. Cách thế giới trông nhanh và sạch sẽ, giống như một giấc mơ về tốc độ. Và mặc dù phần chiến đấu có thể hơi vụng về, mọi thứ khác – từ vượt chướng ngại vật đến chạy tường – đều ăn khớp hoàn hảo. Nó đã truyền cảm hứng cho cả một làn sóng game sau này, bao gồm một trong những game yêu thích nhất của tôi mọi thời đại, Dying Light. Và có lý do chính đáng – bởi vì Mirror’s Edge đã biến chuyển động thành cơ chế chính, và khi làm như vậy, đã cho chúng ta thấy điều đó có thể hồi hộp đến mức nào trong không gian 3D.
Ảnh ghép các khoảnh khắc chạy parkour góc nhìn thứ nhất trong game Mirror's Edge, thể hiện chuyển động mượt mà và kiến trúc thành phố trắng sáng.
Thông tin cơ bản:
- Thể loại: Hành động, Platformer
- Hệ máy: PC, PlayStation, Xbox
- Phát hành: 11 tháng 11 năm 2008
- Đánh giá ESRB: T for Teen (Thanh thiếu niên) do có Máu, Ngôn ngữ nhạy cảm, Bạo lực
- Nhà phát triển: DICE
- Nhà phát hành: Electronic Arts
- Engine: Unreal Engine 3
- Các nền tảng: PC, PS3, Xbox 360
2. Astro Bot – Từ Bản Demo Thành Hiện Tượng GOTY
Anh chàng nhỏ bé này – Astro Bot không chỉ xuất hiện từ hư không – nó đến từ bên trong một bản demo công nghệ. Và giờ đây, chúng ta đang sống trong thời đại mà Astro’s Playroom đã từ một bản hướng dẫn phần cứng trở thành Astro Bot – Game of the Year 2024. Nếu không là gì khác, đó cũng là một sự “lột xác” ngoạn mục nhất thập kỷ. Astro Bot mang đến cho người chơi vô số cấp độ được thiết kế xuất sắc để khám phá theo tốc độ của riêng họ, với lối platforming chặt chẽ và các phân đoạn đủ “khoan dung”.
Điều khiến Astro Bot trở thành một kiệt tác là nó không bao giờ quên đi yếu tố quan trọng nhất: sự vui vẻ. Nó không chỉ là một game platformer xuất sắc – đó là một lễ kỷ niệm đầy niềm vui về mọi điều chúng ta yêu thích ở game. Nó sử dụng các tính năng của PS5 một cách thông minh, ý nghĩa, nhưng không bao giờ để các yếu tố “lòe loẹt” làm lu mờ lối chơi cốt lõi. Game có cơ chế chặt chẽ, đầy màu sắc, sáng tạo và tràn đầy cảm xúc. Mỗi cú nhảy, mỗi cú đấm, mỗi vật phẩm thu thập – tất cả đều được thiết kế để mang lại sự thích thú. Đây là điều xảy ra khi các nhà phát triển nhớ rằng “vui vẻ” không phải là một từ xấu – đó chính là mục đích cuối cùng.
Hình ảnh quảng cáo game Astro Bot trên PS5, giới thiệu nhân vật robot đáng yêu trong thế giới platformer 3D đầy màu sắc và sáng tạo.
Thông tin cơ bản:
- Thể loại: Platformer
- Hệ máy: PlayStation
- Phát hành: 6 tháng 9 năm 2024
- Đánh giá ESRB: E10+ (Dành cho mọi người từ 10 tuổi trở lên) do có Hài hước thô tục, Bạo lực giả tưởng
- Nhà phát triển: Team Asobi
- Nhà phát hành: Sony Interactive Entertainment
- Engine: Engine độc quyền
- Thương hiệu: Astro Bot
- Đánh giá OpenCritic: Trung bình từ nhà phê bình hàng đầu: 95/100, Tỷ lệ đề xuất: 99%
- Các nền tảng: PlayStation 5
1. Prince of Persia: The Sands of Time – Khởi Đầu Của Bộ Ba Huyền Thoại
Tôi sẽ không bao giờ quên lần đầu tiên cố gắng chạy Sands of Time trên PC và thất bại thảm hại. Trong khi đó, phiên bản tiếp theo, Warrior Within lại chạy mượt mà, và thậm chí còn không cần card đồ họa. Sự bối rối đó đã dẫn đến nhiều ngày nài nỉ và cuối cùng tôi có được chiếc card đồ họa rời đầu tiên – ATI Radeon HD 5670 lừng lẫy. Tựa game đó? Cuối cùng nó cũng chạy được, và đưa tôi vào một thế giới với bầu trời đầy sao, quái vật cát, những màn platforming đẹp mắt và chạy tường… rất nhiều màn chạy tường.
Sands of Time không chỉ là một tựa game – đó là tiêu chuẩn cho các game hành động platformer 3D đậm chất điện ảnh vào năm 2004. Khả năng chạy tường mượt mà, cơ chế tua ngược thời gian, các câu đố leo trèo – tất cả đều tạo cảm giác kỳ diệu. Platforming trong game này không chỉ đơn thuần là di chuyển, mà còn là về quán tính, nhịp điệu và sự duyên dáng. Nó khiến bạn cảm thấy như một bậc thầy nhào lộn ngay cả khi bạn chỉ vừa đủ sức vượt qua. Cho đến ngày nay, nó vẫn là một trong những game platformer 3D được thiết kế thanh lịch nhất từng được tạo ra. Thêm vào đó, nó đã đặt nền móng cho toàn bộ bộ ba Prince of Persia, theo ý kiến của tôi, là một trong những bộ ba game hiện đại vĩ đại nhất, và sau này thậm chí còn khai sinh ra thương hiệu Assassin’s Creed mà chúng ta biết ngày nay. Ubisoft cũ ơi, ngươi ở đâu, và bản remake đang ở đâu?
Những Tựa Game Platformer 3D Tuyệt Vời Khác
Có rất nhiều game platformer 3D khác xứng đáng được nhắc đến. Super Mario Galaxy, Psychonauts, Jak and Daxter, Sly Cooper, và Banjo-Kazooie – đầu những năm 2000 là thời kỳ đỉnh cao với những tựa game đã định nghĩa và tinh chỉnh thể loại platforming 3D. Danh sách này? Đây không phải là bảng xếp hạng cuối cùng. Đây là một lời tôn vinh dành cho một thể loại đã phát triển, biến đổi và phân nhánh thành những vùng đất không ngờ tới, tất cả trong khi sống sót qua những góc camera khó chịu và cơ chế điều khiển lủng củng của những ngày đầu.
Những tựa game này cho thấy rằng khi các yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” hội tụ – cơ chế chuyển động chặt chẽ, thiết kế tốt và một chút tia lửa sáng tạo – game platformer 3D có thể chính xác, giàu cảm xúc và đáng nhớ như bất kỳ thể loại game nào khác.
